Anlaşmalı Boşanma Nedir? Nasıl Yapılır?

Boşanma, iki kişinin yasal olarak evliliklerini sonlandırması sürecidir. Ancak boşanma, her zaman çekişmeli ve zorlu bir süreç olmak zorunda değildir. Anlaşmalı boşanma, tarafların karşılıklı anlaşarak, evliliklerini sonlandırmayı seçtiği daha hızlı ve daha az çatışmalı bir boşanma şeklidir.

Anlaşmalı Boşanma Nedir?

Anlaşmalı boşanma, eşlerin boşanma kararını karşılıklı olarak kabul ettiği ve tüm boşanma sürecinde birbirlerine karşı herhangi bir itirazda bulunmadıkları bir boşanma şeklidir. Bu tür bir boşanma, tarafların karşılıklı anlaşarak, mal paylaşımı, çocukların velayeti, nafaka gibi konularda önceden bir uzlaşı sağlamaları sonucunda gerçekleşir. Yani, anlaşmalı boşanma süreci, her iki tarafın da tüm koşullar üzerinde ortak bir karar almasıyla başlar.

Anlaşmalı boşanma, hukuki açıdan genellikle daha hızlı ve daha az maliyetli bir süreçtir. Eşler arasındaki anlaşmazlıklar önceden çözüldüğü için, mahkemeye başvuru ve dava süreci daha kısa sürede tamamlanır. Ayrıca, bu tür boşanmalarda tarafların mahkemeye sundukları anlaşma kabul edilirse, mahkeme kararını hızlıca verir ve boşanma gerçekleşir.

Anlaşmalı Boşanmanın Temel Özellikleri

Anlaşmalı boşanma, diğer boşanma türlerine göre daha basit ve hızlıdır. Ancak anlaşmalı boşanma gerçekleştirebilmek için bazı şartlar vardır. Bu şartlar şunlardır:

1. Evlilik Süresi: Evliliğin en az bir yıl sürmüş olması gereklidir. Türk Medeni Kanunu’na göre, bir yılını dolduran evliliklerde anlaşmalı boşanma talep edilebilir.
2. Karşılıklı Anlaşma: Eşlerin, boşanma konusunda karşılıklı olarak anlaşmış olmaları gerekir. Bu anlaşma, mal paylaşımı, nafaka düzenlemeleri, çocukların velayeti ve diğer önemli konularda sağlanmalıdır.
3. Çocuk Durumu: Eğer çiftin çocukları varsa, onların velayeti ve bakımı hakkında da anlaşma sağlanmalıdır. Ebeveynler, çocukların en iyi şekilde nasıl büyütüleceğine dair kararları ortaklaşa almalıdır.
4. Mal Paylaşımı: Eşler, mal varlıklarını nasıl paylaşacakları konusunda anlaşmalıdır. Bu anlaşma, evlilik süresince edinilen malların nasıl bölüştürüleceği konusunda taraflar arasında bir karara varılmasını sağlar.

Anlaşmalı Boşanmanın Avantajları

Anlaşmalı boşanmanın en büyük avantajı, sürecin daha hızlı, daha düşük maliyetli ve daha az stresli olmasıdır. Eşler arasında çatışma olmadığı için, taraflar daha kolay bir şekilde boşanma kararı alabilir. Ayrıca, mahkemede çok fazla zaman geçmeden, anlaşma sağlanarak boşanma gerçekleşebilir.

• Hızlı ve Kolay İşleyen Süreç: Anlaşmalı boşanmalarda mahkeme, tarafların anlaşmasını inceleyerek boşanmayı onaylar. Bu, sürecin hızlı ve kesintisiz ilerlemesini sağlar.
• Düşük Maliyet: Çekişmeli boşanmalara göre anlaşmalı boşanmanın maliyeti daha düşüktür. Çiftler arasında hukuki bir çatışma olmadığından, avukatlık ve diğer masraflar da daha az olur.
• Psikolojik ve Duygusal Kolaylık: Anlaşmalı boşanma, taraflar için daha az stresli bir süreçtir. Çatışma ve tartışma olmadan, boşanma kararının kabul edilmesi, tarafların duygusal olarak daha sağlıklı bir şekilde süreci atlatmasına yardımcı olabilir.

Anlaşmalı Boşanma ile Çekişmeli Boşanma Arasındaki Farklar

Boşanma süreci, her çift için farklı zorluklar ve dinamikler içerir. Ancak boşanmanın iki ana türü olan anlaşmalı boşanma ve çekişmeli boşanma, sürecin nasıl işleyeceğini belirleyen temel faktörlerdir. Her iki boşanma türü de hukuki bir sonuç doğurur, ancak süreçler ve sonuçlar bakımından birbirinden önemli farklar vardır. Bu yazımızda, anlaşmalı boşanma ile çekişmeli boşanma arasındaki başlıca farkları inceleyeceğiz.

1. Eşlerin Anlaşma Durumu

Anlaşmalı Boşanma: Anlaşmalı boşanma, eşlerin boşanma kararı ve boşanma koşulları konusunda tamamen hemfikir olduğu bir süreçtir. Eşler, boşanma süreciyle ilgili her konuda (mal paylaşımı, nafaka, çocukların velayeti vb.) ortak bir karar almışlardır. Bu durumda, mahkeme sadece tarafların anlaşmasını onaylar ve boşanma kararı verir.

Çekişmeli Boşanma: Çekişmeli boşanma, eşler arasında önemli anlaşmazlıkların olduğu bir boşanma türüdür. Taraflar, boşanma süreci hakkında farklı görüşlere sahip olabilirler. Örneğin, mal paylaşımı, çocukların velayeti, nafaka gibi konularda anlaşmazlıklar yaşanabilir. Bu durumda, mahkeme tarafların her iki görüşünü de değerlendirerek karar verir ve süreç çok daha uzun sürer.

2. Süreç ve Zamanlama

Anlaşmalı Boşanma: Anlaşmalı boşanma, genellikle çok daha kısa bir sürede tamamlanır. Eşler, tüm anlaşmazlıkları önceden çözüp mahkemeye başvurdukları için, mahkeme hızlıca karar verir ve boşanma süreci tamamlanır. Duruşmalar kısa sürer ve her şey daha önceden planlandığı gibi ilerler.

Çekişmeli Boşanma: Çekişmeli boşanma, daha uzun ve karmaşık bir süreçtir. Eşler arasında anlaşmazlıklar olduğu için, mahkeme her iki tarafın görüşlerini ayrı ayrı dinler, gerekli delilleri toplar ve bazen birden fazla duruşma yapar. Bu durum, sürecin uzamasına ve daha fazla zaman almasına yol açar.

3. Maliyet

Anlaşmalı Boşanma: Anlaşmalı boşanma, genellikle daha düşük maliyetli bir süreçtir. Taraflar arasında hukuki bir çatışma olmadığı için, avukatlık ücretleri ve diğer masraflar minimum düzeyde kalır. Süreç hızlı ve sorunsuz geçtiği için, maliyet de azalır.

Çekişmeli Boşanma: Çekişmeli boşanma, daha pahalı olabilir çünkü taraflar arasındaki anlaşmazlıklar, daha fazla avukatlık desteği ve duruşma gerektirebilir. Sürecin uzaması, avukatlık ücretlerini ve mahkeme masraflarını artırabilir.

4. Psikolojik ve Duygusal Etkiler

Anlaşmalı Boşanma: Anlaşmalı boşanma, psikolojik açıdan daha az yıpratıcı olabilir. Eşler, karşılıklı olarak anlaşarak boşanmayı kabul ettikleri için, daha az stres yaşarlar ve süreci daha sağlıklı bir şekilde atlatabilirler. Ayrıca, çocuklar için de daha az travmatik olabilir çünkü ebeveynler arası anlaşmazlıklar minimum seviyededir.

Çekişmeli Boşanma: Çekişmeli boşanma, taraflar arasında yoğun duygusal yükler ve çatışmalar yaratabilir. Sürecin uzaması, eşler arasında daha fazla gerginlik oluşturabilir ve duygusal olarak daha zorlayıcı olabilir. Bu durum, çocuklar üzerinde de olumsuz etkiler yaratabilir, çünkü uzun süren bir boşanma süreci, çocukların psikolojisini olumsuz etkileyebilir.

5. Mahkeme Kararının Verilmesi

Anlaşmalı Boşanma: Anlaşmalı boşanma durumunda, mahkeme tarafların anlaşmasını olduğu gibi kabul eder ve boşanma kararı verir. Tarafların önceden belirlediği şartlar mahkeme tarafından onaylanır ve boşanma işlemi tamamlanır. Mahkeme, tarafların anlaşmazlıklarını çözmeye çalışmaz çünkü her şey önceden düzenlenmiştir.

Çekişmeli Boşanma: Çekişmeli boşanma durumunda, mahkeme tarafların karşılıklı görüşlerini değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, mahkeme mal paylaşımı, nafaka ve çocukların velayeti gibi konularda karar verir. Çekişmeli boşanmalarda mahkeme, tarafların ihtiyaçlarını ve taleplerini dikkate alarak, her iki tarafı da tatmin etmeye çalışır.

6. Hukuki Destek

Anlaşmalı Boşanma: Anlaşmalı boşanma sürecinde, taraflar genellikle kendi aralarında anlaşarak süreci başlatırlar. Ancak hukuki destek almak, doğru bir anlaşma yapabilmek için faydalı olabilir. Çoğu zaman, her iki taraf da avukat tutarak süreçteki yasal gereklilikleri yerine getirirler.

Çekişmeli Boşanma: Çekişmeli boşanmalarda, taraflar hukuki desteğe daha fazla ihtiyaç duyarlar. Eşler arasındaki anlaşmazlıkların çözülmesi, yasal yollarla gerçekleştirilir ve bu süreçte avukatlar önemli bir rol oynar. Avukatlar, her iki tarafın haklarını savunarak, boşanma sürecinin daha düzenli ve adil bir şekilde ilerlemesini sağlar.

Anlaşmalı Boşanma Şartları Nelerdir?

Anlaşmalı boşanma, eşlerin ortak iradeleriyle evliliklerini sonlandırmalarını sağlayan hızlı ve pratik bir hukuki süreçtir. Ancak bu sürecin gerçekleşebilmesi için belirli yasal şartların sağlanması gerekmektedir. Türk Medeni Kanunu’na göre bir boşanmanın anlaşmalı sayılabilmesi için aşağıdaki koşulların yerine getirilmesi gerekir.

1. Evliliğin En Az Bir Yıl Sürmüş Olması

Türk Medeni Kanunu’nun 166. maddesine göre, anlaşmalı boşanma davası açabilmek için evliliğin en az bir yıl sürmüş olması gerekir. Bir yıldan kısa süren evliliklerde anlaşmalı boşanma mümkün değildir; bu durumda tarafların çekişmeli boşanma yoluna gitmeleri gerekir.

2. Eşlerin Mahkemeye Birlikte Başvurması veya Birinin Davayı Kabul Etmesi

Anlaşmalı boşanma davası, eşlerin ortak bir dilekçeyle mahkemeye başvurmasıyla veya taraflardan birinin açtığı davanın diğer eş tarafından kabul edilmesiyle gerçekleşir. Eşlerin boşanma konusunda tam bir uzlaşmaya varmış olması ve bunu mahkemeye beyan etmeleri gerekmektedir.

3. Boşanma ve Sonuçları Konusunda Anlaşmaya Varılması

Eşler, boşanmanın mali ve hukuki sonuçları konusunda tam bir mutabakata varmalıdır. Bu anlaşma, mahkemeye yazılı bir anlaşmalı boşanma protokolü sunularak belirtilir. Protokolde şu hususların yer alması gerekir:

• Maddi ve manevi tazminat (Taraflar birbirlerinden tazminat talep edecek mi?)
• Nafaka (Eş veya çocuklar için nafaka miktarı nasıl belirlenecek?)
• Mal paylaşımı (Evlilik sürecinde edinilen malların paylaşımı nasıl yapılacak?)
• Çocukların velayeti ve görüşme düzeni (Eğer çocuk varsa, velayet kime verilecek? Diğer ebeveynin çocukla görüşme hakları nasıl düzenlenecek?)

Mahkeme, protokolü inceledikten sonra hukuka ve tarafların menfaatlerine uygun olup olmadığını denetler. Hakim, gerekli gördüğü takdirde protokolde değişiklik yapılmasını isteyebilir.

4. Tarafların Mahkemede Hakim Huzurunda Beyanda Bulunması

Anlaşmalı boşanma davasında, eşlerin duruşmaya katılmaları zorunludur. Mahkeme, tarafların iradelerinin serbestçe oluşup oluşmadığını bizzat kontrol eder. Eğer taraflardan biri duruşmaya katılmazsa veya boşanma konusunda kararsız görünürse, hakim anlaşmalı boşanma talebini reddedebilir ve dava çekişmeli hale gelebilir.